Sistematik Kategoriler Nelerdir?

[Cenk Önsoy]

Çevremize baktığımızda birbirinden farklı birçok ot, çalı ve ağaç formunda bitkiler görürüz.  Bunlar doğada belirli bir düzen içinde yaşamlarını sürdüren bireylerdir.  Biz bunların oluşturduğu populasyonlara, sistematik anlamda tür ya da türaltı birimler olan alttür veya varyete diyoruz.  O halde doğada var olan yalnız tür veya türaltı birimlerdir.  Diğer bir deyişle dünya yüzünde var olan doğal tek kategori TÜR kategorisidir.  Fakat bunları birbirinden daha kolay ayırmak için benzer olanlar birleştirilerek hipotetik taksonlar meydana getirilmiştir.  Tür’den yukarıya doğru hiyerarşik bir sıra halinde bu kategoriler sıralanır.  Her bir takson o kategoriyi karakterize eden son eklerle yazılırlar.  Ancak bu son ekler daha çok Familya seviyesinde önemlidir.  Daha büyük kategorilerde bu son eklerin kullanılma zorunluluğu yoktur.  Gerçekte var olmayan bu taksonlar yukarıdan aşağıya doğru hiyerarşik sırasıyla şunlardır:

Regnum   Vegetabile (Bitkiler alemi)

Divisio (Bölüm) (-phyta) (Anthophyta)

Subdivisio (Altbölüm) (-phytina) (Anthophytina)

Classis (Sınıf) (-opsida) ((Dicotyledonopsida)

Subclassis (Altsınıf) (-idae) (Rosidae)

Ordo  (Takım) (-ales) (Fabales)

Subordo (Alttakım) (-ineae)

Familia (Aile, Familya) (-aceae) (Fabaceae)

Subfamilia (Altaile, Altfamilya) (-oideae) (Papilionoideae)

Tribus (Oymak) (-eae) (Vicieae)

Subtribus (Altoymak) (-inae)

Genus (Cins) (Vicia)

Subgenus (Altcins)

Sectio (Seksiyon)

Series (Seri)

Species (Tür) (Vicia truncatula)

Subspecies (Alttür)

Varietas (Varyete)

Forma (Form)